Bazylika Saints Martirs Justus i Pastor

Jednym z niezaplanowanych, a bardzo udanych przystanków w naszym odkrywaniu dzielnicy gotyckiej okazała się bazylika Sants Martirs Justus i Pastor. Od Katedry św. Eulalii dzieli ją pieszo zaledwie 280 metrów, czyli jakieś trzy minuty spaceru. Według wpisów internautów jest podobno czasem problem z dostaniem się do kościoła, gdyż pomimo wywieszonych godzin otwarcia, czasem w ramach otwarcia – bywa ponoć zamknięta:/

Historia Bazyliki

Budowę tego gotyckiego kościoła rozpoczęto 1 lutego 1342 roku, a w dużej mierze ukończony został w  1500 roku. Wnętrze dekorowano jeszcze przez okres renesansu, baroku i neoklasycyzmu. Zmieniano je jak w większości kościołów, gdy zmieniały się style czy smaki. Przy budowli tej pracowali m.in. tacy mistrzowie jak Pere Blai, Joan Safont i Joan Granja. Na fasadzie wejściowej widnieje ciekawy napis z XV wieku, który poświęca budynek nie tylko jego patronom, ale i „czarnej i pięknej dziewicy”.

Jest to odniesienie do figury Madonny z Dzieciątkiem z opactwa benedyktynów w Montserrat pod Barceloną. Jej czarny wizerunek jest jednym z wielu wczesnochrześcijańskich wizerunków rzeźb czy obrazów w całej Europie, gdzie skóra Matki Bożej i Jezusa pomalowane zostały na czarno. Powyżej tego napisu na kościele warto zwrócić uwagę na piękną płaskorzeźbę przedstawiającą męczenników klęczących po obu stronach tej figury.

Ważne, a kto wie czy może nawet nie najważniejsze jest to, że kościół ten powstał w miejscu wcześniejszej, romańskiej świątyni z 300-400 roku n.e. Według legendy była to pierwsza chrześcijańska świątynia w Barcelonie. Przeszklone otwory w podłodze pozwalają zobaczyć pozostałości wcześniejszego romańskiego kościoła.

Kościół posiada tylko jedną z dwóch planowanych na początku wież, która zbudowana została na asymetrycznym budynku. W 1946 roku papież Pius XII nadał mu tytuł bazyliki mniejszej. W ten sposób stał się szóstym w Barcelonie kościołem tej rangi.

O patronach

Patronami tego kościoła są święty Justus i Pastor. Chłopcy byli braćmi i zamieszkiwali prowincję Madrytu. Zmarli obaj męczeńsko w 304 roku n.e. Justus miał zaledwie 13 lat, a Pastor 9. Miało to miejsce za czasów panowania i prześladowań chrześcijan przez cesarza Dioklecjana. Według tradycji spisanej przez rzymskiego poetę Prudentiusza (który pochodził z miasta Tarragona na południe od Barcelony), chłopcy, gdy usłyszeli o rzymskim gubernatorze torturującym innych chrześcijan, postanowili uciec ze szkoły w akcie protestu. Po złapaniu chłopców, na rozkaz prefekta Rzymu Publi Daca, gubernator wyznaczył im karę surowego bicia. Kara odbyła się w Complutum (obecnie nazwa miasta to Alcala de Henares). Podczas biczowania chłopcy mieli się wyrzec swojej wiary, co uratowałoby im życie.  Oni jednak się jej nie wyrzekli i ponieśli śmierć przez ścięcie mieczem.

Ich groby odnaleziono w VIII wieku, a szczątki przeniesiono do kościoła katedralnego St. Justus i St. Pastor w Alcala de Henares. Ich kult rozpowszechnił się nie tylko w Hiszpanii, ale także we Francji i innych krajach europejskich.

Ciekawostka

W 1924 roku mistrz Antoni Gaudi został tutaj aresztowany. Cały incydent miał miejsce dokładnie w święto La Diada, czyli narodowe święto Katalonii. Aresztowany został za rozmowę z policjantem nie w języku hiszpańskim, a katalońskim, gdy próbował wejść do kościoła na mszę. Wyjaśnienie tła historycznego dla mniej wtajemniczonych – był to czas dyktatury wojskowej generała Primo de Rivera, gdy język kataloński w najlepszym wypadku był częściowo zabroniony. 72-letni wtedy Gaudi spędził wtedy większość dnia w więzieniu.

Zwiedzanie

W środku okazało się, że można za symboliczną opłatą wejść na wieżę tego pięknego, starego gotyckiego kościoła! Wspinaczka wąskim i jeszcze węższym korytarzem do góry po schodach sprawiła nie lada przyjemność tym bardziej, że na samym szczycie było już bardzo, bardzo, bardzo  wąsko i ciasno 🙂 A widok – ani zdjęcia, ani ten krótki filmik tego w pełni nie oddadzą.